ภาวะสายตายาวตามวัย (Presbyopia)

       มองระยะใกล้ (ราว 30 ซม.) ไม่ชัด ทั้งที่เดิมมักเกิดอาการไม่สบายตาล้าง่ายขึ้น  ทำงานหรืออ่านหนังสือได้ไม่นานเท่าเดิมจะมองได้ชัดขึ้นถ้ายื่นมือถอยห่างออกจากระยะเดิมที่เคยอ่านได้ออก

      ดวงตาของคนเราเปรียบเทียบได้กับกล้องถ่ายรูปสามารถมองเห็นชัดได้ในหลายๆระยะ ตาเราเองอาจจะมีการปรับ Focus นี้คะ โดยเวลามองใกล้ระบบประสาทจะส่งคำสั่งมายังกล้าเนื้อมัดเล็กๆในลูกตาเราเพิ่มกำลังเหมือนเลส์นูนทำให้มองใกล้ได้ และมีการคลายตัวลงเมื่อมองไกล

      แต่เมื่อเราอายุมากขึ้นๆ เริ่มในวัยที่อายุใกล้ 40 ปีหรือมากกว่านั้น กล้ามเนื้อตามัดเล็กๆที่อยู่รอบๆเลนส์ตาของเรา (Ciliary muscles) จะเริ่มมีการเสื่อมสภาพลงตามวัย และเลนส์ตา แข็งขึ้น ทำให้เรามาสารมารถเพิ่มกำลังของเลนส์โป่งออกเป็นเลนส์นูนให้มองใกล้ได้ด้วยตัวเราเองอีกต่อไป จึงต้องเริ่มพึ่งพาแว่น

     สายตายาว ซึ่งจะเป็นเลนส์นูน (มีกำลังเป็นบวก) มาใช้เพื่อให้มองใกล้ได้ดี เหมือนช่วยเราในยามที่เราไม่สารมารถเพ่งเองจนทำเลนส์ให้โป่งออกเองได้แล้ว สายตายาวตามอายุจะเกิดเฉพาะเวลามองใกล้เท่านั้น มองไกลเรายังมองได้ปกติเหมือนเดิม เพราะมองไกลเราไม่ได้ต้องใช้กล้ามเนื้อนี้เพ่งคะ

อาการของสายตายาวตามอายุ

     มองระยะใกล้ (ราว 30 ซม.) ไม่ชัดทั้งที่เดิมเคยอ่านชัดเจนมาก่อนหรือ จะชัดต่อเมื่อต้องพยายามเพ่งมากขึ้นและมักเกิดอาการไม่สบายตาหรือทำงานหรืออ่านหนังสือได้ไม่นานเท่าเดิม ล้าง่ายขึ้นจะมองได้ชัดขึ้นถ้ายื่นมือถอยห่างออกจากระยะเดิมที่เคยอ่านได้ออกไปอีกหากมีสายตาสั้นอยู่เดิม จะต้องถอดแว่นตาออกถึงจะมองใกล้ชัดเจน

การรักษาสายตายาวตามอายุ

   1.แว่นตา
       โดยหลักการเราจะต้องใส่แว่นเป็นเลนส์นูน (มีกำลังบวก) เพื่อเพิ่มกำลังในการ Focus ให้มองใกล้ได้เพื่อทดแทนกำลังมองใกล้ที่สูญเสียไปตามอายุของเรา ถ้าเดิมเราสายตาปกติ ไม่เคยใส่แว่นมาก่อน วิธีแก้ไขคือ  ใส่แว่นสายตายาว (กำลังเป็นบวก) เฉพาะเวลาต้องการอ่านหนังสือ หรือดูระยะใกล้ ถ้าเดิมเราสายตาสั้น ยาว หรือเอียง และใส่แว่นแก้สายตาเพื่อมองไกลอยู่แล้ว แต่เริ่มใส่แว่นอันเดิมนี้มองใกล้ไม่ได้

   วิธีแก้คือ
        ตัดแว่นมองใกล้เพิ่ม 1 อีกอันเพื่อไว้มองใกล้ ส่วนอีกอันเดิมไว้มองไกล อาจจะไม่สะดวกต้องใส่ๆถอดๆหรือใช้แว่นเดียวที่มี 2 กำลังในอันเดียวกันหรือเลนส์สองชั้น (Bifocal) แว่นจะเห็นเป็น 2 เลนส์ ส่วนแว่นเดียวเห็นรอยต่อจะมองเห็นชัด 2 ระยะ คือมองไกลและมองใกล้ ซึ่งกำลังต่างกันใน 2 ส่วนนี้ ใช้แว่นเดียวที่เป็นเลนส์ที่มีหลายกำลังที่เรียกเลนส์ส่วนบนไล่ลงส่วนล่างมีค่าสายตาไล่ระดับเพื่อให้ส่วนล่างมองใกล้ได้ ส่วนบนไว้มองไกล แต่จะไร้รอยต่อ คือดูเหมือนเป็นเลนส์ชิ้นเดียวมองได้ชัดทุกระยะตั้งแต่ใกล้ไกลได้เหมือนเดิมแต่เวลามองใกล้จะไม่ชัด อาจใช้ถอดแว่นอ่านใกล้แทน เพราะคนสายตาสั้นมองใกล้ชัดอยู่แล้ว (แต่ถ้าเดิมเป็นสายตายาวถอดแว่นเดิมจะยิ่งแย่นะคะ)

 
   2.Contact lens  
       ถ้าเดิมใส่ contact lens อยู่เพื่อแก้ไขสายตาสั้น ยาว เอียง เพื่อให้มองไกลชัดเจน อีกทางเลือกคือ เปลี่ยนเป็นใช้คอนเทคเลนส์ที่แก้สายตายาวได้ (bifocal หรือ multifocal contact lens) โดยจะมีการเลือกใส่ตาเด่นด้อยในรูปแบบต่างกันเปลี่ยนกำลังของคอนแทคเลนส์ โดยใช้หลักการ ตาเด่นใช้มองไกล ตาด้อยและตาใช้มองใกล้ (monovision) โดยในตาข้างที่เป็นตาด้อยจะปรับกำลัง เพื่อใช้มองใกล้ ส่วนข้างที่เป็นตาเด่นยังคงใช้คอนเทคเลนส์กำลังเดิม ต้องอาศัยการปรับตัวและใช้ตา 2 ข้างร่วมกัน

   3.LASIK

กรณีที่มีแต่สายตายาว ตามอายุ
         ทำเลสิกโดยใช้หลักการ monovision คือแก้ไขข้างที่เป็นตาด้อยให้สามารถมองใกล้ได้ ศูนย์เลสิก สุวรรณภูมิ มีโปรมแกรมรักษาสายตายาวตามอายุ (laser blended vision) ซึ่งเป็นนวัตกรรมล่าสุดในการรักษาสายตายาวตามอายุ โดยลิขสิทธิ์เฉพาะเลเซอร์รุ่น MEL-90 โดยหลังผ่าตัดแล้วผู้ป่วยจะสามารถมองระยะไกล ระยะใกล้ได้ดีมากขึ้นกว่า monovision ธรรมดาเนื่องจาก คุณสมบัติพิเศษของการยิงเลเซอร์ จะช่วยให้มองเห็นครอบคลุมได้หลายระยะมากขึ้น ทำให้ลดการพึ่งพาแว่นอ่านหนังสือหลังจากผ่าตัดไปแล้วจะต้องมีการใช้เวลาปรับตัวในการใช้สายตาทั้งสองข้างร่วมกัน สมองส่วนที่ใช้ในการมองเห็นของคนเรา จะปรับการมองเห็นโดยเวลาเฉลี่ยประมาณ 1 สัปดาห์ ถึง 1 เดือนแล้วแต่บุคคล

กรณีสายตาสั้น ยาวตามกำเนิด หรือเอียงและมียาวตามอายุร่วมด้วย

         เลือกทำได้หลายวิธีขึ้นกับความต้องการ คือแก้ไขวิธีหลังการ monovision หรือใช้โปรแกรมพิเศษ LBV เพื่อเพิ่มระยะการมองเห็นได้มากขึ้น ทั้งใกล้และกลางในตาข้างที่เป็นตาด้อยส่วนตาเด่น จะแก้ไขให้มองได้ชัดเจนที่ไกล